airplanebooksbriefcase business cogs cross election entertainment fish house law lockmedicalpeopleselfservices socialtax

Sulisitsisut suliaallu

Erseqqissareerneqarpoq digitalinngortitsinermut suliniut teknologiiginnaanngitsoq. Aalajangiinerpaallu tassaapput inuit sulisut (immaqa aalajangiinerpaasut) suliniutip iluatsinneranut. Ikioqatigiinnermi suleqatigiilluarnermilu tatigeqatigiilluni sulinermi sulisitsisut assigiinngitsut peqqutaapput. Soorunamilu sulisitsisut pisariaqartunik pisinnaasaqartuupput. 

Taamaattumik pingaaruteqarpoq aaqqissuutissallugu digitalinngortitsinermut suliniutip imarisaa, angissusaa assigiinngitsutigullu. Atorfiillu assigiinngitsut sakkussatut pingaaruteqarput. Sulisut suliassaat/piginnaasaat akisussaaffiilu imminnut naatsorsuutigisaat sulisitsisunut paasinarnerulertarput. 

Sulisitsisut nalunngikkaangamikku, kikkut qanoq suliffeqarnersut, ersarissisarpoq: Kina qanoq suliva, taamaasilluni sulisitsisup qaqugumut aammalu qanoq isumaqatigiissusiussanerlutik.

Maluginiassallugu pingaaruteqarpoq sulisitsisoq amerlasuunik atuuffeqarsinnaammat, atuuffik assigiinngitsunik sulisitsisulik.

Tabel 3: Rollerne er vigtige i styring af digitaliseringsprojekter, så de forskellige aktører ved, hvad deres forventede funktion og ansvar er.

FODAp najoqqutassaani pingaartipparput sulisut nassuiaataat, pissutigalugu sulisut ersarissumik qanoq sulineri sulianut ersarissunut, akisussaaffimmik suleqatigiinnermillu tapersiimmata. Aammalu assigiinngitsunik sulisut, piginnaasai naatsorsuutaammata. 

Digitalinngortitsinermut suliniutip pilersinnerani pisariaqarsimavoq aaqqissuulluassallugu, pisariaqartinneqartut sulisut kinaassusersinissaat sulisussanullu suut suliakkiutigissanerlugit pingaaruteqarsimavoq. Suleqatit soorunami aamma pisariaqartitaminnik piffissalerneqarput, suliamik naammassinissaannut.

Una aaqqissuussaq suliaalluassappat peqqissaarussamik, suliniut aallartilluareerpoq. 

Tabel 2-p imarai digitalinngortitsinermut suliniutini pingaarnertut suliaqartussat. Takussutissami suliaqartussat nalinginnaasut tamakkerlutik takutinneqarsinnaanngillat, pilersuisunilu pilersuisutut taasat assigiinngitsorpassuarnik suliaqarsinnaapput (ass. ilusissatut eqqarsaatiginnittussat, ineriartortitsisussat, misilittaasussat, atuutilersitsisussat assigisaallu).

Tulliuttumilu Tabel 2 -mi sulisussat aalajangersimasut itisilerlugit nassuiarneqarput. Pilersuisut nalaanni sulisussat pingasut Tabel 2-mi taaneqartut ilanngunneqarsimapput suleqatigiinnerup paasineqarnissaa anguniarlugu. Tulliuttumilu suliasussat marluinnanngorlugit nassuiarneqarput.

Suliaqartussatit toqqakkat ukuupput: 

  • Pisortaqarfik
    • Tunisassiamik piginnittut
    • Qarasaasiaqarnermi ilusilersuisartoq
    • Qarasaasiaqarnermi suliniummi aqutsisoq
  • Pilersuisoq
    • Scrum master
    • Pilersuisut

Tabel 2-mi suliaqartussatut nalunaarsukkat sinneri Ilanngussaq A: Suliaqartussat nassuiarneqarneri-ni nassiuarneqarput.

Suliassaq Pingaarnertut suliassaq
akisussaaffillu
Ilisarnaatit
FODA-mik atuineq  
Eqimattami suligasuartussami
siulittaasoq
FOP takuuk Siunertalimmik ukkataqarneq;
nalinginnaasumik digitalimik
suliaqarneq ajortoq; iluaqutissanik
isiginiartoq; teknikkitigut
attuumassusilinniunngitsoq;
iluanaarutissanik piginnittoq
Pisortaqarfinni digitalimik
aaqqiissutini ilusilersuineq
aalajangersimasoq atorneratigut
taamaallaat iluanaartoqarsinnaasoq
ilisimasarpaat
Pisortaqarfik

Eqimattami suligasuartussami
suleqataasoq (Iluaqutiginnilluni
piginnittussaq aammalu 

FOP takuuk Aqutsisutut inissisimalluni
atuisunik sullissisoq;
inatsisitigut attuumassusilinnik,
atuisullu inissisimaffiinik ilisimasalik
Qarasaasiaqarnermi
suliniummut ingerlatsisoq
Tigusisussat akornanni
suliniummik aqutsisoq;
ineriartortitsinermut
ataqatigiissaarinermullu
qulakkeerinnittussaq
Suliniummik ingerlatsinermut
piginnaasalik; digitalinngortitsinerup
iluaqutaanik misilittagalik;
periutsinik ukkatalik
Digitalinngortitsinermi
suliniutinut
pilersaarusiornerup
aqutsinerullu
immikkuullarinneranik
paasinnissinnaasut.
Ilusilersuinermi
malittarisassanut ilisimannittut
Tunisassiamut piginnittoq Pisariaqartitanik
suussusersillunilu
piumasaqaatinik
pingaarnersiuisoq
Pisortaqarfinnut ilisimannittoq;
attaveqallaqqissoq
peqataatitsisartoq;
aalajangiisinnaasoq
Ilusilersuinermi, sakkussani
periutsinilu tunngavissatik
atorneqaqqissinnaasunillu
nassaarsiortartut
Qarasaasiaqarnermi
ilusilersuisoq
Ilusilersuisoq,
uppernarsaasersuisoq
aammalu ilusilersuisumut
attaveqartoq

Qarasaasiaqarnermi
ilusilersuinermut ilisimasalik,
FODA-mut tunngatillugu
atassusiisinnaasut
ilusilersuisinnaasorlu;
pisortaqarfiit pillugit
tunngaviusumik 

Pisortaqarfinni tunngavissat
aaqqiissutinullu tunngavissat
atorneqarsinnaanerinik
takunnissinnaasut.
Aaqqiissutini
aaqqissuussinermi
malittarisassanik atassusiisartut
Ingerlatsinermut akisussaasoq Teknikkitigut
ingerlatsinermut
ikiuunneq aammalu
systemi ilusissaalu
pillugu siunnersuineq
Ingerlatsinermut
periutsinullu teknikkimik
ilisimasalik;
assigiissaarerusullunilu
patajaatsumik ingerlatserusuttoq
Digitalimik aaqqiissummik
ikkussiniarnermi
ingerlatsinermilu
ingerlatsinermut
tunngatillugu
paasissutissanik ujartuisartut
Atuisoq Ilisimasassatigut
pisariaqartitanut
ikiuunneq aammalu
aaqqiissutip pisinnaasassaannik
nassuiaaneq
Ilisimasaqarluartoq,
qarasaasiaqarnermullu
killilik; pissutsinut
atoruminartumillu suleriusilik
Pisortaqarfinni ataatsimut
ilusilersuinikkut
iluanaaruteqartoqarsinnaaneranik
ilisimannittut
Pingaarnertut pilersuisoq FOP takuuk
Sullarissoq,
suleqatikkuminartoq
isumaqatigiissutinullu
ilisimasalik. Pilersuisunut
piumasaqaatinut ataatsimut
isiginnissinnaasoq
oqimaaqatigiissitsisinnaasorlu
Pisortaqarfinni ataatsimut
ilusilersuinikkut
iluanaaruteqartoqarsinnaaneranik
ilisimannittut
Pilersuisoq
Scrum master Akuerineqartumik
ineriartortitsineq
aammalu suleriutsini
tunniussinernilu
qulakkeerinninneq

Periutsinut
naleqqussarsinnaasunut
paasinnissinnaasoq;
aaqqissuussaasumik
sulisinnaasoq; aqutsillaqqillunilu
attaveqallaqqissoq

Pisortaqarfinni ataatsimut
ilusilersuinermik atuinermi
iluanaarneq; pisortaqarfinni
ataatsimut ilusilersuinissamut
tunngavissiornissamullu
paasinnissinnaasoq
Pilersuisut Piumasaqaatit,
atuisut pisariaqartitaat
kiisalu tunngavissat
atorlugit digitalimik
aaqqiissummik
Teknikkimut immikkut
ilisimasallit; amerlasuutigut
imarisaanut paasitinneqarlutillu 

Tabel 4: Digitalinngortitsinermut suliniutini suliaqartussat pingaarnerit FODA-mi aamma nassuiarneqarsimapput. Suliaqartussat ersarissarneqarsimapput FODA-milu immikkut isiginiarneqarlutik. Digitalingortitsinermi suliniutinik siammasissumik itinerusumillu aqutsinissaq ersarissarniarlugu suliaqartussat ikilisinneqarsimapput.

Tunisassiamik piginnittoq

Tunisassiamik piginnittup akisussaaffia tassaavoq digitalimik aaqqiissutip suuneranik nassuiaanissaq, suliffeqarfiup pisariaqartitaanik pingaarnersiuinissaq aammalu piumasaqatinik suliaqarnissaq. Nassuiaat taanna tunisassiamut piginnittup suliaqarneranut pingaaruteqartorujussuuvoq, tassanimi piumasaqaatit pingaarnersiorneqarneri allattorneqarsimapput.

Tunisassiamik piginnittup ineriartortitsinermi atuisut isiginiartussaavai aammalu tunisassiamik pilersuisussat aaqqiissummik suliaqarnissaannut pisariaqartitanik suussusersillutillu nassuiaasussaapput aammalu akuersisartussaalluni. Tunisassiamik piginnittoq suliffeqarfiup pilersuisullu akornanni attaveqaataavoq. Tunisassiamik piginnittoq qarasaasiaqarnermi ilusilersuisumut qanimut suleqatiginnittarpoq, qarasaasiaqarnermilu ilusilersuisup piumasaqaatinut tunngatillugu suliaqarnermi FODA-mi aaqqissuussinermi tunngavissat pillugit siunnersuisinnaavoq.

Tunisassiamik piginnittoq qarasaasiaqarnermilu ilusilersuisoq marluullutik digitalimik aaqqiissummi datat imarisassat akisussaaffigaat.

Ilisarnaatit

Tunisassiamik piginnittoq pisortaqarfimmi digitalimik aaqqiissutip sumut atornissaa ilisimavaa. Tassunga ilaavoq tunisassiamik piginnittoq inatsisitigut malittarisassanik ilisimasaqarnissaa aammalu suliassaqarfiup iluani suliaqarnermi misilittagaqarnissaa. Tunisassiamik piginnittoq pisortaqarfimmi sulianik tamanik ilisimannittariaqanngilaq, pisariaqartitsisoqartilluguli kimut saaffiginnissanerluni ilisimallugu. Tunisassiamik piginnittuttaaq digitalimik aaqqiissummi periarfissat ilisimavai taamaalilluni atornissaannut iluaqutaanissaat pinerullugu ingerlaavartumik periarfissat pingaarnersiorsinnaallugit.

Tunisassiamik piginnittoq aaqqiissummut tunngatillugu assigiinngitsutigut ilisimasaqarpoq, pissarsiarineqarsinnaavoq tunniusimallunilu. Tunisassiamik piginnittup ilisimasat piumasaqaatinut tutsissinnaavai nalilersorsinnaallugillu. Tunisassiamik piginnittup digitalimut aaqqiissummi periarfissat pillugit piumasaqaatit suussusersisinnaavai, ingerlaavartumik pingaarnersiuisinnaavoq aammalu aalajangiisinnaalluni. Tunisassiamik piginnittuttaaq atuisut peqataatinnissai pikkoriffigaa aammalu atuisut pilersuisullu akornanni paasissutissanik ingerlatitseqqiisinnaalluni.

Piginnaasat / misilittakkat

Tunisassiamik piginnittoq aaqqiissutip atuuffissaanut tunngatillugu ilisimasaqarluarpoq. Tassunga ilaapput digitalimik aaqqiissutip suliffeqarfimmut naleqarnerpaatinnissaanut tunngatillugu periarfissanik pingaarnersiuineq. 

Misilittakkanut tunngatillugu pisortaqarfimmi taaguutit atorneqartut ilisimasaqarfigai kiisalu sulianik suliaqarnermi datat atorneqartussat ilisimallugit. Tunisassiamik piginnittuttaaq digitalinngortitsinermut paasinnissinnaavoq aammalu suleriutsit eqaatsit pillugit misilittagaqarsinnaalluni tassa imaappoq periarfissanut piumasaqaatinik nassuiaasinnaasoq inerisaasinnaasorlu.

Atuuffii akisussaaffiilu

  • Tunuliaqutaanut akisussaasoq aammalu qulakkiissallugu pilersuisut pingaarnertut periarfissanik suliaqarnissaat
  • Atuisut pisariaqartitaat aallaavigalugit piumasaqaatinik nassuiaallunilu pingaarnersiuisoq tunniussinernillu akuersineq
  • Pisariaqartitanut periarfissanullu tunngatillugu atuisut soqutigisallillu akornanni ingerlaavartumik attaveqatigiissinnaanermik qulakkeerinninneq
  • Digitalimik aaqqiissutip imarisaanut annertussusaanullu tunngatillugu aalajangiineq kiisalu suliniutip sinaakkutaasa iluani pingaarnersiuineq
  • Pilersaarusiornermi, takussutissiornermi retropectivenullu peqataaneq
  • Datat imarisaannut akisussaasuuneq

 

Tunisassiamik piginnittup FODA-mik atuinera

Tunisassiamik piginnittutut FODA atorlugu pisortaqarfinni tunngavissat (suliarineqarpoq) takusinnaavatit, tassanilu periarfissat nassuiarneqarlutillu suussusersineqarsinnaapput, tassa imaappoq digitalimik aaqqiissutinut tamanut periarfissat suussanersut, assersuutigalugu najukkamik suliffeqarfimmilluunniit ujaasineq.

Tassanittaaq datanut aallerfiit illit digitalimik aaqqiissusiannut atorsinnaasatit nassaarisinnaavatit. Datanut aallerfiit FODA-p datat allattorsimaffiat.

Tunngaviit atoqqinneratigut digitalimik aaqqiissutit assigiinngitsut akornanni ataqatigiissaarisoqassaaq, taamaalillutit illit tunisassiamik piginnittutut periarfissanik nutaanik ”nassaarsiortariaarutissaatit”. Tamannalu FODA-mi aaqqissuussinermi malittarisassanut naammassinninneruvoq.

Qarasaasiaqarnermi ilusilersuisoq

Qarasaasiaqarnermi ilusilersuisup qulakkiigassaraa digitalimik aaqqiissutip teknikkitigut patajaatsuunissaa, ataqatigiissarneqarnissaa aammalu pisortaqarfimmi qarasaasiaqarnermi inissisimaffianut naleqquttuunissaa. Digitalimik aaqqiissummik pilersitsinermi qarasaasiaqarnermi ilusilersuisoq suliffeqarfiup pisariaqartitaasa teknikkitigullu piviusunngortitsinermi ataqatigiissaarissaaq. Qarasaasiaqarnermi ilusilersuisoq ilusilersuinermi, atassusiinermi, isumannaallisaanermi teknikkitigullu assigiissaarinermi akisussaasuuvoq. Qarasaasiaqarnermi ilusilersuisoq digitalimik aaqqissummi aaqqissuussinermi anguniakkanut tunngatillugu ilusilersuinermut piumasaqaasiorsinnaavoq, qarasaasiaqarnermi ilusilersuisussarli tamatigut aaqqiissutip ilusissaanik suliaqartuuneq ajorpoq. Suliassanut tunngatillugu attuumassusillit pilersuisut suliarissagaat innersuussutaavoq. Qarasaasiaqarnermi ilusilersuisup suliffeqarfiup iluani teknikerit, avataaniit pilersuisut suliffeqarfimmiillu aallartitat qanimut suleqatigisarpai.

Ilisarnaatai

Qarasaasiaqarnermi ilusilersuisup ilisarnaatigaa misissuisinnaanini, aaqqissuussaasumik sulisinnaanini aaqqiissutissanillu isiginiagaqartarnera. Qarasaasiaqarnermik ilusilersuisut aaqqissuussinermi anguniagaq teknikkitigut ilusilersugassatut paasinartunngorlugu suliarisinnaavaa, taamaalilluni suliassaq pilersuisussanit paasineqarsinnaalertarluni. Soorluttaaq qarasaasiaqarnermi ilusilersuisup pilersuisunit teknikkitigut aaqqiissutip nassuiarneqarnera paasisinnaagaa pisortaqarfiullu iluani nassuiarsinnaagaa. Qarasaasiaqarnermut ilusilersuisoq ataatsimut isiginnissinnaassuseqarlunilu suarsunnik isiginnissinnaasarpoq, taamaalilluni suliniummi piffissami qaninnerusumi aammalu qarasaasiaqarnermi periusissiami piffissaq ungasinnerusoq isigalugu anguniagassanut oqimaaqatigiissaarisinnaalluni.

Piginnaasat/misilittakkat

Qarasaasiaqarnermik ilusilersuisoq qarasaasiaqarnermi ilusilersuisuinut, atassusiinermut systemillu ilusilersornissaannut kiisalu pisortaqarfinni ingerlatsinermut misilittagaqarluartarpoq. Soorluttaaq qarasaasiaqarnermut ilusilersuisoq sinaakkutinut naapertuuttut pitsaassutsinullu aamma ilisimasaqartoq (Ass. TOGAF, pisortaqarfimmi Aaqqissuussamik Digitalikkut ataqatigiissitsineq (FODA), ISO 27001) soorlu aamma paasissutissani isumannaallisaaneq, annikillisitsisinnaavoq governancelu ilisimasaqarfigigai kiisalu pisortaqarfimmi suliaqarniarnermi aaqqiissutinik suliaqarniarnermi teknikkitigut aalajangiisinnaaneq.

Atuuffii akisussaaffiilu

  • Teknikkitigut aaqqiissutit patajaatsuunissaannik, annikillisinneqarsinnaanissaannik aammalu suliffeqarfiup qarasaasiaqarnermi inissisimaffigeriigaannut ataqatigiissinneqarnissaannik qulakkeerinninneq
  • Digitalimik aaqqiissutip teknikkitigut periarfissatigullu piumasaqaataannik inissiisinnaaneq tassunga ilanngullugu misilittaanissamut tunngatillugulu teknikkimut attuumassusillit
  • Tunisassiamik piginnittunut pilersuisunullu aaqqissuussaanermi malittarisassat pillugit siunnersuineq kiisalu FODA-mi aaqqissuussinermi malittarisassat malinneqarnissaannik ingerlaavartumik qulakkeerinninneq
  • Attuumassuteqarfiit, atassuserfissat datallu ilusaannik nalilersuineq
  • Isumannaallisaanermut performancemullu tunngatillugu teknikkitigut piumasaqaatit anngunneqarnissaannut akisussaasuuneq
  • Tunisassiamik piginnittumut, inerisaasunut ingerlatsisussanullu ilutsinut tunngatillugu uppernarsaasersuineq paasissutissiinerlu

 

Qarasaasiaqarnermik ilusilersuisup FODA-mik atuinera

Qarasaasiaqarnermik ilusilersuisutut FODA atorlugu pisortaqarfinni tunngavissat (suliarineqarpoq) takusinnaavatit, tassanilu periarfissat nassuiarneqarlutillu suussusersineqarsinnaapput, tassa imaappoq digitalimik aaqqiissutinut tamanut periarfissat suussanersut, assersuutigalugu najukkamik suliffeqarfimmilluunniit ujaasineq.

Tassanittaaq datanut aallerfiit illit digitalimik aaqqiissusiannut atorsinnaasatit nassaarisinnaavatit. Paasissutissanut aallerfiit FODA-p datat allattorsimaffiat.

Tunngaviit atoqqinneratigut digitalimik aaqqiissutit assigiinngitsut akornanni ataqatigiissaarisoqassaaq, taamaalillutit illit tunisassiamik piginnittutut periarfissanik nutaanik ”nassaarsiortariaarutissaatit”. Tamannalu FODA-mi aaqqissuussinermi malittarisassanut naammassinninneruvoq.

Qarasaasiaqarnermi suliniummik aqutsisoq

Qarasaasiaqarnermi suliniummik aqutsisup ulluinnarni akisussaaffia tassaavoq suliniummi suliassanut, nukissanut tunniussassanullu tunngatillugu pilersaarusiorneq, ataqatigiissaarineq malinnaanerlu. Qarasaasiaqarnermi suliniummik aqutsisup akisussaaffigaa tunisassiamut piginnittut, qarasaasiaqarnermi ilusilersuisut, atuisut aallartitaat kiisalu pilersuisoq qanimut suleqatigalugit suliamik ingerlatsinerup qulakkeerneqarnissaa. Taassumattaaq saniatigut qarasaasiaqarnermi suliniummik aqutsisoq eqimattanut aqutsisunut nalunaarusiortarpoq.

Ilisarnaatai

Ataqatigiissaakkamik sulisinnaasoq, iliuuseqarsinnaasoq attaveqallaqqillunilu ajornartorsiutinik suliaqarsinnaasoq. Nalorninartumi sulisinnaasoq ersarissaasinnaasorlu.

Piginnaasat/misilittakkat

Suliniummik ingerlatsinermut misilittagaqarluarpoq, PRINCE2-mik assigisaannillu ingerlatsisimasinnaavoq. Qarasaasiaqarnermi ineriartortitseriaatsinik aammalu pisortaqarfinni suliariumannittussiuussinernut isumaqatigiissusiornernullu ilisimasaqarpoq. Suleqatiginnillaqqissuuvoq. Suliassat nalorninartortallit unammilligassallu ilisimasaqarfigai ingammik qarasaasiaqarnermi suliniutini, soorlu imarisaannik attassiniarnermi aqutsinermilu aammalu digitalimik aaqqiissutip annertussusaani (”scope creep”-inik pinaveersaartitsisinnaasoq), isumaqatigiissusiorfigisimasap pingajuannut atassusiinissamut aqutsineq, misileraaneq assigisaallu.

Atuuffii akisussaaffiilu

  • Suliniummi ingerlatsinermut ataatsimut pilersaarusiorlunilu ataqatigiissaarineq aammalu tunisassiamik piginnittut pilersuisullu peqatigalugit suliap ingerlanneqarnissaanik qulakkeerinninneq
  • Governancemik aaqqissuussisoq eqimattanullu aqutsisunut nalunaarusiorluni
  • Navianaatinik aqutsinermik, missingersuutinik nakkutiginninnermik pilersuisunillu ataqatigiissarinermik suliaqarneq
  • Suliaqartut soqutiginnittullu akimorlugit pisariaqartitsiffinnik allannguutinillu suliaqarneq
  • Suliaqartut periusissaannut akisussaaffimmik tigusinani eqaatsumik suleriuseqarnissamik periarfissaqartitsineq
Suliniummik aqutsisup FODA-mik atuinera

Qarasaasiaqarnermi suliniummik aqutsisup FODA atorlugu digitalimik aaqqiissummik ineriartortitsinermi suliniummi imarisat ineriartortinnissaannut paasinnissinnaassaaq, tassunga ilanngullugu unammilligassat navianaatillillu suunersut. Tunngavissat suliani siullernit assigiissaagaapput/atoqqitaapput, tamannalu peqqutaalluni navianaataasinnaasut annikinnerupput.

Qarasaasiaqarnermi suliniummik aqutsisumut naatsorsuutaavoq digitalimik aaqqiissut pillugu imarisaanut annertussusaanullu ilisimasaqarnissaq, kisiannili suarsuit tamakkerlugit ilisimasaqarfigineqarnissaat naatsorsuutaanani. Periarfissat annikinnerusut ilusilersuinernullu tunngatillugu aammalu aaqqissuussinermi malittarisassanut tunngatillugu qarasaasiaqarnermi suliniummik aqutsisup tunisassiap piginnittua qarasaasiaqarnermullu ilusilersuisoq suleqatigisarpai, taamaalilluni qarasaasiaqarnermi suliniummik aqutsisup suliniutip ingerlanneqarnissaa ukkatarinerusarpaa.

Scrum master (pilersuisoq)

Scrum masteri tassaavoq pilersuisuni aqutsisoq pingaarnertullu inissisimasoq. Suliassat tassaanerupput suleqatigiit suleqatigiilluarnissaannut, naammassisaqarnissaannut pitsanngorsaajuaannarnissaannullu sinaakkutinik pitsaasunik pilersitsineq. Scrum masterip sulisut periutsit eqaatsut atorlugit sulinissaannut aqqutissiuuttarpai – pingaartumik Scrumimi – tassanilu ajoqutaasinnaasut piiarnissaannut, imminut aaqqissuussinerup siuarsarnissaannut suliaqartoqartarpoq aammalu qulakkeerneqartarluni sulisut eqaatsumik periutsit naleqartitallu malillugit sulinissaat.

Ilisarnaatai

Scrum masteri suleqatigiit sullilluarsinnaasarpai. Taamatut suliaqarniaraanni inuk sulisunut paasinnissinnaasoq, soqutigisalik pisariaqartitanillu isiginnissinnaasoq pisariaqartinneqartarpoq, taassumalu tatigeqatigiinneq tarnikkullu toqqissisimaneq pilersissinnaavaa. Scrum masteri pingaarnertut periarfissarsiortitsisuuvoq, tamannalu anguneqartarpoq ataatsimiinnerit siunertallit ingerlaavartumillu eqqarsaatersornerit atorneritigut suleqatigiinnik suleqatigiilersitsineq attaveqaqatigiilersitsinerlu. Pineqartuttaaq coachitut atuuffeqarpoq, taamaalillutik sulisut suleriuutsiminnik paasinnillutillu pitsanngorsaasinnaapput, aammalu illersuisutut aamma inissisimasarpoq, taamaalilluni suliaqartussat ajoqusersorneqaratik tunniussassaminnik suliaqarnissaat periarfissaasarluni.

Piginnaasat/misilittakkat

Scrum master pikkorissoq suleriutsinik eqaatsunik paasinnissinnaassuseqartarpoq, soorlu Scrumimik aammalu Kanbanimik (ajornanngippat aamma ass. ”Certified Scrum Master”-isut (CSM) imaluunniit ”Professional Scrum Master”-isut (PSM) certifikateqarsinnaavoq). Scrum masterit ukiuni marlunni pingasuni sulisunik aqutsinermut misilittagaqartarput, scrum masteritut assigisaattulluunniit. Teknikkitigut paasinnissinnaassuseqartarput aammalu DevOps-imi periutsinik misilittagaqarneq iluaqutaasinnaasarluni, pingaarnerpaarli tassaasarpoq sulisut sulinissaannut periarfissiineq aammalu sulisut assigiinngitsut akimorlugit suleqatigiinnerup pitsanngorsarnissaa.Scrum masterittaaq sakkussat eqaatsut atornissaannut misilittagaqartariaqarpoq, soorlu Jira, Azure DevOps assigisaattulluunniit ittut aammalu suliffeqarfimmi allannguinermi suliffeqarfimmiluunniit ineriartortitsinermut tunngasunik ilisimasaqarsinnaalluni.

Atuuffii akisussaaffiilu

Scrum masterip atuuffii akisussaaffiisalu ilagaat:

  • Scrumeqartitsineq: Pilersaarusiorneq, ulluinnarni inissiinerit, sprint reviews aamma retrospectives
  • Suleqatigiit ineriartortitsinissaannut ajoqutaasunik impedimentsinik unammilligassanillu piiaaneq
  • Suleqatigiinni aqutsineq aammalu namminneq suliassaminnik akisussaaffimmik tigusinissaannik ikiuunneq
  • Scrum atorneratigut paasinninnikkullu sulisunut suliffeqarfimmullu coachitut siunnersortitullu inissisimaneq
  • Avataaniit soqutigisallit akornanni suleqatigiissitsineq attaveqatigiilluarnermillu pilersitsineq
  • Suleqatigiit ajoqusersorneqarnissaannik sprintsernermilu patajaatsumik inissisimanissaannut illersuineq
  • Takussutissaliinikkut, retropetiveikkut utertitsinikkullu paasinnissinnaanerup annertusarnissaa pitsanngorsaajuaannarnerlu

 

Scrum masterip FODAmik atuinera

Scrum masteritut FODA atorlugu pisortaqarfinni ataatsimut iluserineqartussat atorlugit, tassunga ilanngullugu aaqqissuussinermi malittarisassat sakkussallu atorneritigut FODA-mi piumasaqataasut malillugit digitalimik aaqqiissutinik suliaqarnikut, inerisaanissap aserfallatsaaliinissallu iluaqutaanissaannut piumasaqaatinik paasinnissinnaapput.

FODA atorlugu pisortaqarfinni tunngavissat (suliarineqarpoq) takusinnaavatit, tassanilu periarfissat nassuiarneqarlutillu suussusersineqarsinaapput, tassa imaappoq digitalimik aaqqiissutinut tamanut periarfissat suussanersut, assersuutigalugu najukkamik suliffeqarfimmilluunniit ujaasineq.

Tassanittaaq datanut aallerfiit illit digitalimik aaqqiissusiannut atorsinnaasatit nassaarisinnaavatit. Datanut aallerfiit FODA-p datat allattorsimaffiat.

Pilersuisussat (Pilersuisoq)

Pilersuisut akisussaaffiat tassaavoq digitalimik aaqqiissummik atorneqarsinnaasumik aammalu ingerlaavartumik inerisaanikkut atuisunut naleqalersitsisumik pilersitsillunilu tunniussinissaq. Suleqatigiit digitalimik aaqqiissummut ingerlatsisuullutillu kiffartuussisuupput.

Ilisarnaatai

Suleqatigiit assigiinngitsunik suliaqartuupput, imminnut aquttuupput suleqatigiittuullutillu. Suleqatigiit digitalimik aaqqiissutip ajoquteqarani naleqalersitsillunilu tunniunneqarnissaanut ingerlanneqarnissaannullu akisussaasuupput.

Piginnaasat/misilittakkat

Softwaremik inerisaanermik misilittagallit, UX-imi ilusilersuisartut, misileraasartut assigisaallu, taakkualu teknologit suleqatigeeriaatsillu eqaatsut ilisimasaqarfigaat. CI/CD aammalu DevOps-imik misilittagaqarneq iluaqutaasinnaavoq.
Atuuffii akisussaaffiilu

  • User stories tunngavigalugit periarfissanik inerisaaneq pingaarnersiuinerlu
  • Pilersaarusiornermut, piffissalersuinermut pitsaassutsimillu pitsanngorsaanermut peqataaneq
  • Tunisassiamik misileraaneq, uppernarsaasiineq piareersaanerlu
  • Tunisassiap piginnittuanut scrum masterimullu qanimut suleqateqarneq
  • Utertitsinermi peqataaneq ingerlaavartumillu suleriutsinik tunisassiamillu pitsanngorsaaneq

 

Pilersuisussat FODA-mik atuinissaat

Pilersuisussat FODA atorlugu pisortaqarfinni ataatsimut iluserineqartussat atorlugit, tassunga ilanngullugu aaqqissuussinermi malittarisassat sakkussallu atorneritigut FODA-mi piumasaqataasut malillugit digitalimik aaqqiissutinik suliaqarnikut, inerisaanissap aserfallatsaaliinissallu iluaqutaanissaannut piumasaqaatinik paasinnissinnaapput.

FODA atolugu pisortaqarfinni tunngavissat (suliarineqarpoq) takusinnaavatit, tassanilu periarfissat nassuiarneqarlutillu suussusersineqarsinapput, tassa imaappoq digitalimik aaqqiissutinut tamanut periarfissat suussanersut, assersuutigalugu najukkamik suliffeqarfimmilluunniit ujaasineq.

Tassanittaaq datanut aallerfiit illit digitalimik aaqqiissusiannut atorsinnaasatit nassaarisinnaavatit. Datanut aallerfiit FODA-p datat allattorsimaffiat.

Eqimattani aqutsisuni siulittaasoq

Suliniutip suliffeqarfimmut aalajangiisussanullu naleqalersinneqarnissaanik pingaarnertut akisussaasoq. Taassuma suliniutip suliffeqarfiullu anguniagaannut atassusiineq qulakkiissavaa. Eqimattat ingerlatsisussat aqussavai, aammalu ingerlatsinermut business casemut iluanaarutillu piviusunngortinnissaannut akisussaasuussalluni. 

Suliarisassat pillugit FOP-imi paasisaqarnerugit

Eqimattani aqutsisuni siulittaasup FODA-mik atuinera
Eqimattani aqutsisuni siulittaasutut FODA atussavat pingaarnertut paasiniarlugu pisortaqarfinni digitalimik aaqqiissutinik suliaqarnermi qanoq ilusilersuisoqarlunilu tunngavilersuisoqassanersoq kiisalu qanoq aserfallatsaaliisoqassanersoq suullu ilua.
Eqimattani ingerlatsisuni ilaasortaq = iluanaarutinik piginnittoq = pingaarnertut atuisoq

Naggataatigut atuisussat sinnerlugit sullissisoq, taassuma qulakkeertussaavaa suliniummi atuisut pisariaqartitaat ilanngunneqarnissaat. Aalajangiinerni pingaarnerni peqataasarpoq aammalu suliniutip ingerlanneqarneranut tunniussanullu malinnaalluni uanilu atuisunut naleqalersitsisut aammalu digitalimik aaqqiissummi periarfissat / killilersuisullu isiginiartarlugit.

Suliarisassat pillugit FOP-imi paasisaqarnerugit.

 

Eqimattani aqutsisuni ilaasortaq (Iluanaarutinik piginnittoq = pingaarnertut atuisup FODA-mik atuinera
Eqimattani ingerlatsisuni ilaasortatut FODA atorlugu pisortaqarfinni ilusissatut tunngavigisat atorlugit digitalimik aaqqiissutinik ineriartortinneqarnerini aserfallatsaalinerinilu pingaarnertut iluanaarutit suunersut paasisaqarfigissavat kiisalu digitalimik aaqqiissutip illit iluanaarutigisassavit suliarineranut sakkussat tunngaviillu suut atorneqarnersut paasisaqarfigissallugu.
Ingerlatsinermut akisussaasoq

Digitalimik aaqqiissutini ingerlatsisut assigiinngitsuupput. Pilersuisoq ataaseq arlalinnik sullissisinnaavoq, soorlu digitalimik aaqqiissummik ineriartortitsillunilu ingerlatsisinnaavoq, taannalu namminerisamik isaavigisamini ingerlatissinnaavaa imaluunniit cloudimi (toqqorsivimmi) inissisimatissinnaallugu, taamaattumillu pisortaqarfik ingerlatsinermik pisisinnaalluni. Digitalimik aaqqiissutilli aamma sumiiffimmi ikkussuunneqarlutillu ingerlanneqarsinnaapput.

Pisumi taasami kingullermi sumiiffimmi ingerlatsinermut akisussaasup atortup atorneqarsinnaanera ingerlatarisarpaa. Taamaattoqartillugulu ingerlatsinermut akisussaasup qulakkiissavaa digitalimik aaqqiissutip suliffeqarfiup ingerlatsinermut avatangiiserisai, teknikkimik periarfissat aaqqissuussaanermilu periarfissat atorlugit ikkunneqarlunilu aqunneqarsinnaanissaa. Uppernarsaatit, isumannaallisaaneq aallallu suliffeqarfiup iluani avataanilu digitalimik aaqqiissutit kiffartuussinerlu ingerlatsilernermut ikaarsaannginnerani inissinneqareernissaat qulakkeerniarlugu ingerlatsinermut akisussaasoq siusinaartumik peqataatinneqassaaq.

Ilisarnaatai

Teknikkimik ilisimasaqartoq siumullu ungasinnerusumut isigalugu piujuartitsinermik tunngavilik. Navianaatinik ilisimasaqartoq aammalu attuumassuteqarfiusut pisariaqartinneqartullu sukumiisumik nalilersuiffigisinnaavai.

Piginnaasassai/misilittagai

Qarasaasiaqarnermi ingerlatsinermi, systemimik aqutsinermi imaluunniit qarasaasiaqarnermi aaqqissuussinermi misilittagaqarneq. Suliffeqarfiup teknikkitigut inissisimaffianik governancemullu piumasaqaatigineqartunut (soorlu paasissutissanut isumannaallisaanermut, ISO 27001, NIS2, GDPR) ilisimasaqarneq.

Atuuffii akisussaaffiilu

  • Aaqqiissutip inerisarneqartup atorneqarsinnaanissaa ajunngitsumillu ingerlanneqarsinnaanissaa qulakkiissavaa
  • Ingerlatsinermut, isumannaallisaanermut, nakkutilliinermut kiffartuussinermullu piumasaqaatit nassuiassavai
  • Suliniutip aallartinneraniit atuutilernissaanut pilersaarusiornermi peqataassaaq
  • Ingerlatsinermi teknikkimut tunngatillugu aalajangigassanut qarasaasiaqarnermi aaqqissuisumik tunisassiamullu piginnittumik suleqateqarneq
  • Atortut nutaat atulerneratigut ingerlatsinermi sunniutinik nalilersuineq

 

Ingerlatsinermut akisussaasut FODA-mik atuineri
Ingerlatsinermut akisussaasutut FODA atorlugu digitalimik aaqqiissutip sumiiffimmi atulersinneqarnissaanut aammalu ingerlanneqarnissaanut tunngatillugu paasissutissanik pissarsisinnaavutit.
Pilersuisut pingaarnerit

Pilersuisut pingaarnerit akisussaaffii tassaapput pisiat tamakkiisumik suliniummut tunniunneqarnissaat, pitsaassusissaat aammalu suliarineqarnissaat kiisalu siunertaqarluartumik oqaloqatigiittoqarnissaa isumaqatigiissutillu malinneqarnissaat akisussaaffigalugu.

Pilersuisut pingaarnerit naapertuuttumik, suleqatiginnittumik isumaqatigiissummullu ilisimaarinnillutik sulissapput. Ataatsimut isiginnissapput aammalu tunniussinissamut piumasaqaatit pisortaqarfinnut naleqqunnissaat oqimaaqatigiissassallugu.

Pilersuisut pingaarnerit pisortaqarfinnut tuniniaanermut aammalu digitalimik aaqqiissutinik pisariusunik suliaqarnermik siammasissumik misilittagaqarput. Tassunga tunngatillugu isumaqatigiissutinik aqutsinernut ineriartortitsinernullu ilisimasaqarluarput.

Atuuffii akisussaaffiilu

  • Suliniummi pilersuisut suliassaasa ataatsimut suliarineqarnissaat aqussavaat
  • Aqutsisut attaveqaataanni peqataassaaq aammalu isumaqatigiissutit pilersaarutillu malillugit tunniussisoqarnissaa qulakkiissallugu
  • Pilersuisut tungaanniit atortussat piginnaasassallu tunniunneqarnissaat qulakkiissavaa
  • Killiffik navianaataasinnaasullu pillugit pisortaqarfimmut nalunaaruteqassaaq
  • Allannguutit suliaqarnerillu peqataaffigissavai

 

Pilersuisut pingaarnerit FODA-mik atuineri
Pisortaqarfiit ataatsimut aaqqissuussaanikkut sinaakkutiginiagaat,tunngaviginiagaat tunngavigalugu digitalimik aaqqiissutinik inerisaanermi ataavartitsinermiluunniit iluaqutaasussamik suliaqarniarnermi pisortaqarfiit piumasaat suunersut paasiniarlugu pilersuisutut pingaarnertut FODA atussavat, taamaaliornikkut aaqqiissut neqeroorutaasoq FODAp piumasaqaatai malillugit suliarineqarnissaa qulakkeerneqassaaq.

FODA pillugu apeqqutissaqaruit uunga allassinnaavutit: foda@nanoq.gl

FODA-mut atatillugu najoqqutassiamik suliaqartoqarsimavoq, paasissutissallu allakkiamut ataatsimut katersorneqarsimapput. Najoqqutassiaq ugguuna aaguk.